Swami Satyananda Saraswati
In zijn boek omschrijft Swami Satyananda Saraswati Yoga Nidra als een techniek om volledig te ontspannen. Deze ontspanning is te vergelijken met de diepe slaap
Het klinkt misschien vreemd, maar ik draag Swami Satyananda Saraswati — de bedenker van Yoga Nidra — geen warm hart toe. In zijn boek over deze bijzondere yogavorm verkondigt hij namelijk een hoop spirituele onzin. Dat irriteert me mateloos.
Toch wil ik het kind niet met het badwater weggooien. Daarvoor bevat zijn werk te veel bruikbare elementen die kunnen helpen om zowel de kwaliteit van waken als van slapen te verbeteren. Het zijn elementen die je ook in andere meditaties tegenkomt, maar die zelden zo specifiek op slaap gericht zijn.
En juist dát — ondanks mijn ongezouten kritiek — is de schoonheid van Yoga Nidra.
Sophie Hilbrand neemt deel aan een Yoga Nidra slaapmeditatie voor het BNNVARA programma ‘Sophie in de Mentale Kreukels.’
Enkele bijzondere ervaringen tijdens zijn slaap vormden voor Swami Satyananda Saraswati de aanzet tot een nieuwe meditatievorm. In de jaren zeventig van de vorige eeuw stelde hij een aantal meditaties samen die hij ‘Yoga Nidra’ noemde.
In 1976 publiceerde hij het eerste boek (→) over Yoga Nidra (→). Daarin omschrijft hij Yoga Nidra als een systematische techniek om volledig te ontspannen. Deze ontspanning is te vergelijken met een diepe slaap.
Deze foto uit 1975 van J.D. millar (Public Domain Picture →) toont Pawapuri of Apapuri, een heilige plek voor het Jain geloof, gelegen in het Nalanda district in de staat Bihar. Bihar (→) ligt in het Noordoosten van India, tegen de Nepalese grens. Het is de staat waar Satyananda Saraswati zijn Yoga Nidra school begon en waar hij zijn boek over Yoga Nidra schreef.
In zijn boek over Yoga Nidra schrijft Swami Satyananda Sarawati helaas veel sprituele onzin
Yoganidra.nl (→) Swami Satyananda Saraswati Yoga Nidra
In het midden van de vorige eeuw ontwikkelt de Indiase Swami Satyananda Saraswati geleidelijk zijn Yoga Nidra filosofie. Aanvankelijk in Rishikesh, later in Bihar. In deze laatste plaats wordt in 1976 zijn boek (→) over Yoga Nidra gepubliceerd.
Hij presenteert Yoga Nidra hierin als een nieuwe yogavorm. Nieuw in relatieve zin, omdat hij zich voor een groot deel baseerde op al bestaande, eeuwenoude Indiase filosofieën en Tantrische oefenpraktijken.
Hij goot deze in een nieuw jasje naar aanleiding van een aantal persoonlijke, zeer subjectieve ervaringen. Deze brachten hem op het idee van Yoga Nidra (→).
Zijn ervaringen dienen we met de nodige twijfels en terughoudendheid te lezen. Wanneer we deze met ons nuchtere verstand toetsen aan onze eigen ervaring, dan blijken het niets anders dan regelrechte verzinsels te zijn.
Swami Satyananda Saraswati plaatst zich hiermee in een lange traditie. Indiërs zijn van oudsher verzot op spirituele dikdoenerij en bovennatuurlijke prestaties van swami’s, goeroes en fakirs.
Swami Satyananda Saraswati plaatst zich daarmee in een lange traditie: Indiërs zijn van oudsher verzot op spirituele dikdoenerij en bovennatuurlijke prestaties van swami’s, goeroes en fakirs
Yoganidra.nl (→) Swami Satyananda Yoga Nidra
Zo schrijft Saraswati dat één Yoga Nidra sessie gelijk staat aan vier uur slaap (→). Dat zou betekenen dat je de gemiddelde behoefte van 7 tot 9 uur slaap per etmaal, kunt vervangen door twee Yoga Nidra sessies. Onzin, natuurlijk. Toch wordt deze absurde bewering in veel artikelen over Yoga Nidra (→) zonder enige kritiek overgenomen.
Wanneer je de verhalen van Swami Satyananda Saraswati toetst aan wetenschappelijke inzichten en je eigen ervaring, ontdek je al snel dat veel van zijn beweringen dwaas en misleidend zijn. Veel spirituele zoekers zijn helaas zelden onafhankelijke denkers. Zonder kritisch vermogen herkauwen ze een visie die hen is voorgeschoteld door wereldvreemde goeroes en swami’s.
Zou Swami Satyananda Saraswati’s verhaal op waarheid berusten, dan bestonden er geen scholen en universiteiten meer. Dan volstond het om ’s nachts een geluidsopname met de benodigde kennis af te spelen
Yoganidra.nl (→) Yoga Nidra Swami Satyananda Saraswati
Zelf heb Yoga Nidra (→) nooit gebruikt om mijn slaap te comprimeren in tweemaal een uur, om vervolgens tweeëntwintig uur wakker te kunnen zijn. Weliswaar verbetert Yoga Nidra de kwaliteit van je slaap én van je wakkere leven, maar je hebt daarnaast nog steeds voldoende nachtrust nodig. Ik heb in de voorbije 30 jaar niemand ontmoet tijdens de slaapcursus (→), die door Yoga Nidra minder is gaan slapen, wel meer en beter.
Helaas is dit niet de enige dwaze onwaarheid in Swami Satyananda’s Satyananda’s boek (→). Zo vertelt hij al op de tweede pagina over een ervaring die, in het licht van de huidige kennis over slaap, als een banaal verzinsel gelezen moet worden. Het betreft het verhaal over een jongen die op 21-jarige leeftijd over een ongebreidelde kennis beschikt en vloeiend elf talen spreekt. Volgens Swami Satyananda Saraswati heeft hij hem dit alles, binnen twee jaar, in zijn Yoga Nidra slaap geleerd.
Leren in je slaap is onmogelijk, maar je kunt wel leren slapen met behulp van Yoga Nidra. Lees hier meer over de slaapcursus (→)
Yoganidra.nl (→) Satyananda Saraswati Yoga Nidra
Leren tijdens je slaap (→) is echter onmogelijk, zo heeft de moderne wetenschap in verschillende onderzoeken aangetoond. Het verwerken en vastleggen van complexe informatie als een vreemde taal druist niet alleen in tegen de huidige kennis, maar vooral ook tegen ons gezond verstand. Als het verhaal van Swami Satyananda Saraswati werkelijk waar zou zijn, zouden scholen en universiteiten inmiddels overbodig zijn. Dan volstond het om ’s nachts een geluidsopname met de benodigde kennis af te spelen.
Dagelijks even de tijd nemen voor een rustmoment is voor herstel van elk facet van je lichaam en je leven net zo waardevol als slaap
Wil je het eens proberen? Bestel dan nu met elk 3 Yoga Nidra slaapmeditaties en lees het begeleidend E-book over slaap en de aanpak van slapeloosheid.
Je kunt het E-book en de luisterboeken met elk 3 Yoga Nidra slaapmeditaties en een introductie over slaap, eenvoudig bestellen en downloaden op je favoriete digitale apparaten. Je hebt ze dan altijd en overal bij de hand
Arie Boomsma in gesprek met Rob de Ron
Arie Boomsma spreekt voor zijn ‘podcast over routine’ met slaaponderzoeker en Yoga Nidra docent Rob de Ron. Rob gelooft niet zo zeer in lijstjes met dingen die je moet doen om beter te slapen. De winst zit volgens hem in hoe je overdag leeft en of je de moed hebt om te rusten. Alles over Yoga Nidra, sleutelslaapjes, scharniermomenten, ochtendmensen, avondmensen, slechte slapers en het verschil tussen rusten en slapen.
Arie Boomsma
Arie Boomsma (→) spreekt slaaponderzoeker Rob de Ron (→) voor zijn Podcast over Routine (→)
Catelijne Elzes
Schrijfster van ‘Van dit Boek ga je Beter Slapen’ (→), Catelijne Elzes (→) neemt deel aan een slaapmeditatie en schrijft daarover in ‘Flow’ (→)
Erik Scherder
Hoogleraar Erik Scherder (→) en slaaponderzoeker Rob de Ron (→) tijdens het slaapcongres van de VU in Amsterdam (→).
Kasper Janssen
“Ik kan je de Slaapcursus van Rob de Ron van harte aanraden. Hij zoekt de oplossing niet in de nacht, maar in de dag.” Naar reviews (→)
Iedere dag neem ik voor het eten een klein half uur rust en luister ik naar een slaapmeditatie, dat werkt enorm ontspannend en ik slaap er echt beter op.
Ik heb in September een slaapcursus bij je gedaan in Amersfoort en iedere dag doe ik een slaapmeditatie en vanaf dag 1 slaap ik spectaculair veel beter!
Ik kan me beter concentreren, doe meer zonder stress en ben minder vermoeid. De slaapmeditatie doe ik één keer per dag en het effect is heeeeel positief.
SInds de slaapcursus in november doen we bijna iedere dag een slaapmeditatie. Beide merken we dat we hier veel aan hebben. We slapen een stuk beter.
Dit artikelen over ‘Swami Satyananda Saraswati Yoga Nidra‘ is bijgewerkt op Maandag 24 maart 2025.
Afbeelding: Sophie Hilbrand neemt deel aan de slaapcursus voor het BNN VARA programma ‘Sophie in de Mentale Kreukels.’